In de Berap (Bestuurs Rapportage) is de belangrijke septembercirculaire nog niet meegenomen. Het duidelijk uit de pas lopen van het sociaal domein en de jeugdzorg in het bijzonder nemen wij mee in de begrotingsbehandeling. Natuurlijk zijn wij vooral benieuwd naar de consequenties van de septembercirculaire op de (meerjaren)begroting.
Trouwens deze begrotingsbehandeling is een ‘Moetje’:
Mochten we geen sluitende begroting aanleveren voor 2026 bij de provincie Groningen dan zouden we zomaar ineens de provincie hier in huis kunnen krijgen, hetgeen zeker geen verbetering voor ons zou betekenen. U mag dit als een compliment beschouwen voor onze ambtenaren!
Toch is dit een interessante begroting. Onze beschouwing is mogelijk saai en zakelijk, maar na al het landelijke gekrakeel is dat misschien precies waar onze -niet massaal meeluisterende- inwoners op zitten te wachten! Geen geld voor leuke dingen en verkiezingsrethoriek richting de lokale verkiezingen volgend jaar. Het is niet zozeer de vraag wat is nog extra mogelijk, meer de vraag wat gaan we niet –meer- doen. We kijken dan ook uit naar het Groenboek.
Het gaat tenslotte ook niet om niks, ca. 230 miljoen euro wisten we al uit het meerjarenperspectief. Hier hebben we vlak voor het zomerreces ook uitgebreid over gesproken. Dit gaan we niet overdoen. Wel gaan we wat dieper in op 3 onderwerpen:
- Onderuitputting 2 Sociaal Domein 3 Lobby
Onderuitputting en reëler begroten
Al jaren zeggen we dat er reëler begroot moet worden en onderuitputting als grotere stelpost als nu opgenomen dient te worden. BBV wordt hierop aangepast (motie stelpost onderuitputting) en wij vinden 1+1 miljoen op een begroting van ca. 230 miljoen te beperkt gezien de historische grootte van ca. 9 miljoen per jaar. Wij vinden dat een ca. 2.5 tot 3 procent van de begroting reëler. Wij zijn benieuwd hoe andere partijen hierin staan. Van CU hoorden wij al dat zij aan ca. 3.5 mln op jaarbasis denken. Dit is erg belangrijk voor hoe we tegen het meerjarenperspectief aankijken en of er wel of niet zwaar bezuinigd zal moeten worden.
Sociaal Domein en Jeugdzorg in het bijzonder
De kosten in het sociaal domen groeien jaar op jaar. Met een stijgende vergrijzing niet eens een verassing, maar daar zit niet de stijgende post. We hebben steeds minder kinderen en toch blijven de kosten in de jeugdzorg fors stijgen. Rond 2000 kwam nog ca. 1 op de 17 jongeren in aanraking met jeugdzorg. Nu 1 op de 3. Dat kan en mag niet waar zijn. Natuurlijk ieder kind wat zorg nodig heeft moet het krijgen, maar hier lijkt het meer op ieder aanbod creëert zijn eigen vraag. Met de verplichte regionale samenwerking in Groningen ingevuld door de RIGG (Regionale Inkooporganisatie Groninger Gemeenten) is gekozen voor een open house inkoop, oftewel alle zorgaanbieders kunnen zich melden. De ‘jeugdzorgwinkel’ ligt dus vol en kwaliteitstoetsing op onder andere bewezen effectieve interventies van het NJI (Nederlands Jeugd Instituut) is dan erg lastig. Laten we vooral kijken naar andere regio’s en gemeenten hoe het ook kan. Ver hoeven we dan niet te kijken. SDF (Sociaal Domein Fryslan) werkt met een ander systeem met veel minder aanbieders.
Los van de inkoop blijven we natuurlijk inzetten op preventie, voorkomen is en blijft beter dan genezen. Wat ons betreft zullen we moeten kijken of bewezen effectieve programma’s als Home-Start en Kick-Start in de toekomst niet incidenteel maar structureel in de begroting meegenomen moeten gaan worden.
Lobby
Elke Regio Telt. Bij de vorige verkiezingen was hier vol de aandacht voor bij vooral de partijen BBB, NSC en CU. Dit zijn nu juist de partijen die landelijk fors verloren hebben. Laten we ons samen sterk maken om de regio in het bijzonder het kloppend Hart van het Noorden, het Westerkwartier te laten blijven. Om de lobby ook succesvol te laten zijn lieten wij een ‘lobby-reserve’ opnemen van 3 miljoen euro voor cofinanciering in coalitieakkoord en begroting. Logisch, want bij iedere vraag om financiën aan andere overheden, instanties en bedrijfsleven is de eerste vraag: wat brengen jullie zelf in? Tot onze verbazing zien we dat er de afgelopen 3 jaar hier nog geen dubbeltje van uitgegeven is. Wat zegt dit over de kracht van onze lobby? Hoe weten we dat het begrootte bedrag in de begroting wel via de multipliër extra cofinanciering gaat opleveren?
Had hier ook nog wat willen zeggen over het terugdringen van regeldruk, maar daar zijn genoeg moties over ingediend, waar deze discussie terecht bij gevoerd kan en moet worden.
Ter afsluiting
De bij ons bekende moties en amendementen tijdig aangeleverd door alle fracties hier even kort behandeld:
0 reacties